วจีวิภาค:สมาส (ข้อสังเกตความแตกต่างระหว่างสมาสกับสนธิ)

   กราบสวัสดีและกราบขออภัยพ่อแม่พี่น้องทุกคนทุกท่านด้วยนะครับ

ที่ผมหายไปแบบไม่บอกกล่าว (ว่าแต่ทำไมผมต้องบอกพวกคุณด้วยล่ะ ==)

เพื่อไม่ให้เป็นการเสียเวลา เรามาต่อเนื้อหาที่เหลือกันเลยดีกว่า

วันนี้เราจะมาสังเกตุว่าศัพท์ไหนเป็นคำสมาสอะไรกัน

     อย่่างแรก เรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า ศัพท์ไหนคือศัพท์สมาส ศัพท์ไหนคือศัพท์สนธิ

ถามว่า ทำไมถึงต้องมาทำความเข้าใจอะไรแบบนี้ด้วย

ตอบว่า เพราะผมเชื่อว่าใครหลายคนต้องเคยจำสับกันแน่นอน (ผมนี่แหละคนหนึ่ง = ='') 

ผมขออนุญาตนำคำตอบของท่าน ชายชราทราบแล้วเปลี่ยน มาตอบปัญหาแล้วกันนะครับ

"คำสมาสคือการสร้างคำใหม่โดยเอาคำสองคำวางเรียงต่อกัน เหมือนเอาอิฐบล้อคสองก้อน



มาวางต่อกัน ส่วนสนธิเป็นการสร้างคำใหม่โดยเอาคำทั้งสองเชื่อมต่อเข้าด้วยกันโดยใช้สระ



เป็นตัวเชื่อม คล้ายเอาเลโก้หรือจิ๊กซอว์ ๒ ตัว ที่มีเดือยยื่นออกไปตัวหนึ่ง และเว้าเข้าไปตัวหนึ่ง



มาสอดรับให้เข้ากัน  ยกตัวอย่าง คำสมาส เช่น

ราชธานี มาจาก ราชะ สมาสกับ ธานี


เศวตฉัตร มาจาก เศวต สมาสกับ ฉัตร

สนธิ เช่น

ราชาวาส มาจาก ราช สนธิ กับ อาวาส

สุริโยทัย มาจาก สุริย สนธิ กับ อุทัย แล้วแผลงสระอุ เป็น โอ

ราชินูปถัมภ์ มากจาก ราชินี สนธิ กับ อุปถัมภ์

เทียบให้เห็นง่าย ๆ ด้วยคำในรากศัพท์เดียวกัน คือ 

ฉัตรอาภรณ์ เป็น "คำสมาส" 

ฉัตราภรณ์ เป็น "คำสนธิ" 

จันทรโอภาส เป็น "คำสมาส" 

จันทโรภาส เป็น "คำสนธิ" 

สุวรรณอาราม เป็น "คำสมาส" 

สุวรรณาราม เป็น "คำสนธิ" 

ข้อสังเกตุ สมาสและสนธิเป็นวิธีการสร้างคำใหม่ในภาษาบาลีสันสกฤต ฉะนั้นคำที่จะนำมา



สมาสสนธิกันได้ ต้องเป็นคำที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤตด้วยกันเท่านั้น จะสมาสสนธิ



ภาษาบาลีสันสกฤตกับคำในภาษาอื่นไม่ได้  (แต่ในภาษาไทยเราพบว่ามีการสร้างคำ



โดยการสมาสคำไทยและภาษาอื่นกับคำบาลีสันสกฤตด้วยค่ะ) 

สรุปอีกที สมาส คือ ชน / สนธิ คือ เชื่อม

cr.ชายชราทราบแล้วเปลี่ยน "


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

แหม่...นี่แค่ทำความเข้าใจความต่างกันของคำสมาสกับคำสนธิเฉยๆนะเนี่ย ๕๕๕

แต่อย่างที่ผมเคยบอกไว้ครับ รู้ไว้ใช่ว่าใส่บ่าแบกหาม เราไม่รู้หรอกครับว่า

ตอนนี้มันจำเป็นยังไง เหมือนเด็กอนุบาลที่ไม่รู้ว่า เกรดเฉลี่ย มันสำคัญยังไง

เราจะรู้ตอนสอบเข้ามหาวิทยาลัยโน่นแหละว่า เกรดมันสำคัญมากกกกกก

มันสามารถตัดสินอนาคตเราได้เลยว่า จะได้เข้าคณะที่ใช่สาขาที่ชอบได้หรือไม่

(เกรดผมขาดไป ๐.๒ T T อยากสินั่งฮ้องไฮ่) ฉันใดก็ฉันนั้นครับ

เรื่องสมาสคำสมาสกับคำสนธิ มันจะสำคัญตอนเราแต่งฉันท์ภาษาบาลี

ด้วยความที่มันจำกัดคำครุและลหุ ทำให้ในบางกรณี เราต้องใช้คำสนธิ

และในบางกรณี เราต้องใช้คำสมาส เพื่อจะได้ลงคณะนั้นๆได้ถูกต้อง

สำหรับบทความนี้คงจะจบแค่นี้ แล้วเจอกันบทความหน้าครับ.